Jak określić warunki gruntowo-wodne przed izolacją budynku?

Zamierzam zaizolować podpiwniczony budynek mieszkalny wykorzystując System Bezpieczny Fundament Icopal. Niestety mam problem z precyzyjnym określeniem warunków gruntowo-wodnych panujących w okolicy posadowienia budynku. Wydaje mi się, że grunt jest przepuszczalny. Również woda w studni u sąsiada mieszkającego ok. 100 m od mojej działki jest na poziomie ok. 2.5 m poniżej terenu. W jaki sposób powinienem określić warunki gruntowo-wodne aby być pewnym, że wykonane zabezpieczenie całkowicie zabezpieczy budowany przez mnie budynek podpiwniczony?

Szanowny Panie,

Problem który Pan poruszył ma zasadnicze znaczenie dla przyszłej trwałości zabezpieczeń wodochronnych. Określenie warunków gruntowo-wodnych musi odpowiadać stanowi faktycznemu, ponieważ z wodą gruntową zazwyczaj nie da się pertraktować – a ta znajdzie zawsze najmniejszą szparkę aby dostać się do fundamentu (piwnicy), trwale go zawilgacając.

W przypadku budynków podpiwniczonych zazwyczaj należy wykonać zabezpieczenie w postaci dwuwarstwowego wyklejenia ścian fundamentowych specjalstyczną papą do części podziemnych budynków (w przypadku gdy poziom lustra wody gruntowej jest stale wysoki należy wykonać wannę zewnętrzna szczelną). W praktyce bowiem bardzo rzadkie są przypadki, że grunt jest całkowicie przepuszczalny, a woda gruntowa znajduje się przez cały okres roku poniżej poziomu posadowienia ław fundamentowych i nie wywołuje parcia hydrostatycznego na ściany fundamentowe. Przynajmniej dwa razy w roku: podczas roztopów wiosennych i obfitych opadów atmosferycznych jesienią, fundamenty budynku narażone są na stały kontakt przez okres kilku–kilkunastu dni z wodą przesiąkającą z powierzchni w głąb gruntu.

Szczególnie podczas roztopów wiosennych, które następują po długotrwałych okresach mrozu, mamy do czynienia z taką sytuacją, że na powierzchni gruntu śnieg ulega stopieniu – natomiast w jego wnętrzu woda pozostaje nadal w stanie zamarzniętym. Stąd woda na powierzchni terenu i tuż pod nią oddziałuje na zabezpieczenia hydroizolacyjne przez długi okres czasu – aż do chwili, gdy nie nastąpi całkowite rozmarznięcie gruntu i przesiąknięcie wody z roztopów w głąb gruntu do poziomu stałego lustra wody gruntowej. Ten okres kilku–kilkunastu dni na przełomie zimy i wiosny może być decydujący w kwestii zagrożenia szczelności zabezpieczeń części podziemnych budynku (piwnicy). Jeśli zabezpieczenie w tym wypadku jest wykonane tylko z użyciem mas powłokowych (a bez zastosowania papy), to w wypadku nieco gorszego wykonawstwa czy też zastosowania materiału hydroizolacyjnego w nieodpowiedniej ilości – może dojść do trwałego zawilgocenia ścian piwnicznych. Zawilgocenie to oczywiście ustąpi po okresie kilku miesięcy – jednak, jak w każdym przypadku zawilgocenia, jest ono mało komfortowe i należy go unikać.

Powyżej opisana sytuacja oczywiście nie nastąpiłaby, gdyby w grunie przepuszczalnym zastosowana była pionowa mata drenująca ICODREN 10 Szybki Drenaż SBS. Wtedy woda z roztopów zostałaby zdrenowana w głąb gruntu, poniżej poziomu zamarzniętej ziemi, gdzie by wniknęła. Okres oddziaływania wody przesiąkającej przez grunt za pośrednictwem maty drenującej byłby skrócony do minimum, i zawilgocenie ścian piwnicznych byłoby niewielkie – lub możnaby go całkowicie uniknąć. Powyżej opisana sytuacja to odpowiedź na pytania niektórych klientów którzy twierdzą, że zastosowanie maty drenującej dla gruntów przepuszczalnych i dla przypadku występowania wody gruntowej poniżej poziomu posadowienia fundamentów jest bezcelowe.

Wracając do Pańskiego pytania: najbardziej pewnych odpowiedzi w kwestii przepuszczalności gruntu i poziomu wody gruntowej zawsze udzieli nam geolog, wykonując zlecone badania gruntu. Należy jednak być świadomym, że obsypując ściany piwniczne gruntem musimy zwrócić uwagę, aby nie był to grunt niewiadomego pochodzenia (na przykład z innych wykopów, przywieziony na miejsce budowy z innych terenów). Możemy mieć wtedy do czynienia z taką sytuacją, że wprawdzie badania geologiczne wykazały występowanie gruntów przepuszczalnych (np. żwirów), podczas gdy wykonawca budynku obsypał go gruntami gliniastymi.

Należy również podchodzić z dużą ostrożnością do zabezpieczania ścian piwnicznych tylko i wyłącznie masami bitumicznymi (pomimo, że System BFI przewiduje taką możliwość). Ściany piwniczne w budynkach podpiwniczonych można zabezpieczać hydroizolacyjnie nie używając papy Fundament Szybki Profil SBS tylko w wypadku, gdy nie będzie dochodzić w okresie użytkowania obiektu do długotrwałego przesiąkania wody powierzchniowej przez warstwy zamarzniętego gruntu (roztopy wiosenne), a lustro wody gruntowej będzie na tyle głęboko poniżej poziomu posadowienia, że jego podniesienie się wyżej będzie praktycznie niemożliwe.

W każdym przypadku zabezpieczania części podziemnych budynku należy również pamiętać o zabezpieczeniu ścian fundamentowych matą drenująca ICODREN 10 Szybki Drenaż SBS. Jej zastosowanie warunkuje późniejsze uznanie ewentualnych roszczeń gwarancyjnych z tytułu zastosowania Systemu Bezpieczny Fundament Icopal.